5: Μελέτη Περίπτωσης Βόρεια Μακαδονία: - Ομάδα GrazdanjeΣε αυτή την ενότητα μπορείτε να παρακολουθήσετε τη διαδικασία σχεδιαστικής σκέψης στη Διαχείριση Βιωσιμότητας για ένα αγρόκτημα στη Βόρεια Μακεδονία με επικεφαλής τους Kiro και Darko.
Εδώ μπορείτε να δείτε ποιες μέθοδοι επέλεξαν οι διαμεσολαβητές του συνεργάτη μας EcoLogic για να υλοποιήσουν τη διαδικασία της Σχεδιαστικής Σκέψης και ποια προβλήματα έθεσαν ως στόχο να βρουν λύσεις.
Ο Kiro και ο Darko είναι αγρότες σε ένα χωριό στην ανατολική περιοχή της Βόρειας Μακεδονίας. Τα τελευταία 2 χρόνια συνεργάζονται στενά, προμηθεύονται ο ένας από τον άλλον ορισμένα βασικά αγαθά και υπηρεσίες, καθώς και, χρησιμοποιούν γνώσεις, εμπειρία και δίκτυά για να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον.
Τα τελευταία 2 χρόνια, η συνεργασία τους ήταν άτυπη και βασίστηκε στο αμοιβαίο συμφέρον τους - να διατηρήσουν τα αγροκτήματα και τις αγροτικές επιχειρήσεις τους βιώσιμες και λειτουργικές, συμπεριλαμβανομένης της συνέχισης της οικογενειακής παράδοσης.
Για τον ίδιο σκοπό, συνεργάζονται με άλλους τοπικούς αγρότες και Συνδέσμους, κυρίως προσφέροντας ή αποκτώντας γνώσεις και εμπειρία, για την προώθηση των προϊόντων και των υπηρεσιών τους, καθώς και για να δανείζονται εξοπλισμό.
Ο Kiro ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα να βρει έναν τρόπο να ενισχύσει τη συνεργασία του με τον Darko, με άλλους τοπικούς αγρότες και συλλόγους. Και οι δύο αισθάνθηκαν ότι ήρθε η ώρα να υπερβούν τη συνήθη συνεργασία τους που βασιζόταν σε βραχυπρόθεσμα συμφέροντα. Ένας τοπικός εκπαιδευτής που είναι καλά εξοικειωμένος με τη διαδικασία της Σχεδιαστικής Σκέψης, τους πρότεινε να συμμετάσχουν σ΄' ένα εργαστήριο σχετικά με την Σχεδιαστική Σκέψη στο οποίο, συμμετείχαν και τα μέλη της οικογένειάς τους.
Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στο να νιώσουν όλοι οι συμμετέχοντες ελεύθεροι και άνετοι αφού, οργανώθηκε σε λιγότερο επίσημη και πιο φιλική ατμόσφαιρα, σε έναν ευρύχωρο και διασκεδαστικό (για τους συμμετέχοντες) χώρο, και ενθάρρυνε το ομαδικό πνεύμα, δίνοντας ευκαιρία στους συμμετέχοντες να δώσουν όνομα στην ομάδα τους, καθώς και να συμφωνήσουν σχετικά με τον ρυθμό της διαδικασίας της σχεδιαστικής σκέψης προγραμματίζοντας επόμενες συναντήσεις και δραστηριότητες.
Η διαδικασία υλοποιήθηκε σε ξεχωριστές συνεδρίες.
Την 1η ημέρα, ο συντονιστής φρόντισε να διασφαλίσει ότι όλοι οι συμμετέχοντες έχουν εξοικειωθεί με τη διαδικασία της Σχεδιαστικής Σκέψης και ότι όλοι αισθάνονται σίγουροι και ενθουσιασμένοι για τη "συνάντηση της οικογένειας/ομάδας" και τις κοινές δραστηριότητες.
Ως εκ τούτου, αρχικά, τους εξηγήθηκε "πώς λειτουργεί η Σχεδιαστική Σκέψη", συμπεριλαμβανομένου "ποιες είναι οι προσδοκίες από κάθε μέλος της ομάδας κατά τη διάρκεια του τριήμερου εργαστηρίου", όπως: να μοιράζονται τις απόψεις και τις γνώμες τους ελεύθερα και ανοιχτά, και να είναι δημιουργικοί. Δεύτερον, δόθηκε στους συμμετέχοντες χρόνος 5 λεπτών για να παρουσιάσουν την άποψη τους, να συζητήσουν και να συμφωνήσουν στη διατύπωση μιας συγκεκριμένης πρόκλησης /προβλήματος στο οποίο θα επικεντρώνονταν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας και η οποία συνδέεται με τον τομέα εργασίας τους. Τέλος, μετά από μια σειρά από λέξεις-κλειδιά και δηλώσεις που αναφέρθηκαν και γράφτηκαν σε αυτοκόλλητες σημειώσεις, οι συμμετέχοντες συμφώνησαν στην ακόλουθη αποσαφήνιση πρόκλησης ως σημείο εκκίνησης:
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΕΝΟΣ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΣ ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑΣ.
Η φάση της "Κατανόησης" οργανώθηκε την ίδια ημέρα, αμέσως μετά την διατύπωση του προβλήματος. Η συνάντηση χωρίστηκε σε δύο μέρη, εκ των οποίων το ένα οργνώθηκε μια ομαδική δραστηριότητα για τους εγαζόμενους της Grazdanje και το δεύτερο ήταν και πάλι ομαδική δραστηριότητα, αλλά αυτή τη φορά η ομάδα Grazdenje χωρίστηκε σε δύο υπο-ομάδες των "Kiro's" και "Darko's".
Στην αρχή της συνεδρίασης, ο συντονιστής εξήγησε τη σημασία της πλήρους κατανόησης της πρόκλησης και όλων όσων συνδέονται με το συγκεκριμένο πρόβλημα (κυρίως που αφορά τις δύο οικογένειες), των αναγκών, σκέψεων και ενδιαφερόντων, πριν βγουν σε συμπεράσματα και παράγουν επιφανειακές και υποκειμενικές απόψεις. Για το πρώτο μέρος της κατανόησης της πρόκλησης, ο διαμεσολαβητής πρότεινε μια προσέγγιση σημασιολογικής ανάλυσης σε συνδυασμό με αυτοαναστοχασμό. Μέσω της διαδικασίας, ο διαμεσολαβητής είχε ως στόχο να ενθαρρύνει τους συμμετέχοντες να σκεφτούν (αυτοαναστοχαστούν) και να μοιραστούν όλα όσα τους έρχονται στο μυαλό σχετικά με κάθε μία από τις λέξεις της διατύπωσης της πρόκλησης.
Στους συμμετέχοντες δόθηκαν 5 λεπτά για να αυτοστοχαστούν (καταιγισμός ιδεών στη σιωπή) και να καταγράψουν τις σκέψεις τους σε αυτοκόλλητες σημειώσεις. Σε αυτήν τη φάση, ενθαρρύνθηκαν να σκεφτούν για:
Μετά τα 5 λεπτά, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να τοποθετήσουν τις αυτοκόλλητες σημειώσεις στον τοίχο και να εξηγήσουν εν συντομία τις σκέψεις τους, συμπεριλαμβανομένων να μοιραστούν ιστορίες και παραδείγματα.
Μεταξύ των λέξεων-κλειδιών και των μηνυμάτων που μοιράστηκαν στον τοίχο ήταν: μεγαλύτερη οικονομική σταθερότητα, αυξημένα κέρδη, μείωση των δαπανών για κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και νερού, αυτάρκης γεωργία, εκσυγχρονισμός γεωργικών υποδομών, ανταγωνιστικότητα, αντοχή στις κλιματικές και καιρικές προκλήσεις, αυξημένες ευκαιρίες χρηματοδότησης, βελτίωση επωνυμ΄΄ιας (branding), νέα προϊόντα και υπηρεσίες, νέες αγορές, ίδρυση συνεταιρισμού, ίδρυση ένωσης, υποβολή αίτησης για ένταξη σε δίκτυα και συνδέσμους/συλλόγους κ.λπ.
Στο δεύτερο μέρος της συνεδρίας, η ομάδα Grazdanje κλήθηκε να συγκεντρώσει την ομάδα της να συλλέξει όλες τις σκέψεις που ειπώθηκαν κατά τη διάρκεια του καταιγισμού ιδεών. Η ομάδα Kiro σύλλεξε τι ιδέες που προηγουμένως εξεφράστηκαν και αφορούσαν την ομάδα Darko, ενώ η ομάδα Darko συνέδεσε τις ιδέες για την ομάδα Kiro.
Εκτός από τον προσδιορισμό του "Ποιοι είναι οι άμεσοι συνεργάτες τους;", και οι δύο ομάδες ενθαρρύνθηκαν να εξετάσουν άλλους πιθανούς συνεργάτες και γενικά ενδιαφερόμενους φορείς που θεωρόυνται σημαντικοί για το μέλλον της συνεργασίας τους αλλά και για τη βιωσιμότητα της επιχείρησης. Η δραστηριότητα είχε ως στόχο να βοηθήσει τους συμμετέχοντες να εμβαθύνουν και να χαρτογραφήσουν όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, καθώς και να προετοιμαστούν για την έρευνα στη φάση 2.
Για τη φάση 2, και οι δύο ομάδες ανέπτυξαν ένα σύνολο ερωτήσεων για προσωπικές συνεντεύξεις με την άλλη ομάδα, όπως:
Επιπλέον, προστέθηκαν ερωτήσεις που αφορούσαν τα ενδιαφερόμενα μέρη όπως δυνητικοί συνεργάτες (2), επιτυχημένοι αγρότες (1), εμπειρογνώμονες και άλλοι (1).
Οι συμμετέχοντες ενθαρρύνθηκαν επίσης να κάνουν έρευνα γραφείου για κάθε ερώτηση που σχετίζεται με τους στόχους, τις προσδοκίες, τα εμπόδια και τις ευκαιρίες, προκειμένου να διερευνήσουν διαφορετικές προοπτικές σχετικά με το μέλλον της συνεργασίας τους και των γεωργικών προϊόντων τους.
Για τις συνεντεύξεις, οι συμμετέχοντες χρησιμοποίησαν τις κατευθυντήριες γραμμές για τις συνεντεύξεις και τον κατάλογο ελέγχου που παρείχε η εκπαιδευτική πλατφόρμα d.thinking. Μοίρασαν τα καθήκοντα σε ρόλους - ένας συνεντευκτής και ένας σημειωτής. Για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων σε αυτή τη φάση, τους χρειάστηκαν 3-4 εβδομάδες.
Για τη φάση της σύνθεσης, ζητήθηκε από τις δύο υπό-ομάδες, με την καθοδήγηση του συντονιστή, να αναλύσουν όλες τις πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν μέσω των συνεντεύξεων και της γραπτής έρευνας. Οι ιδέες διαβάστηκαν δυνατά και αυτές που θεωρήθηκαν πιο σημαντικές γράφτηκαν σε αυτοκόλλητα. Αφού παρουσιάστηκαν όλες οι πληροφορίες από τη διαδικασίας της έρευνας, ο συντονιστής ενθάρρυνε ολόκληρη την ομάδα Grazdanje να κατανοήσει τις πληροφορίες και να τις ομαδοποιήσει σε κατηγορίες όπως: ανάγκες, μειονεκτήματα, αντιφάσεις, αξίες, πεποιθήσεις.
Με βάση τις ομαδοποιήσεις, η ομάδα Grazdanje δημιούργησε 3 personas (προσωποιήσεις):
Ο Pero είναι ένας 49χρονος αγρότης που έχει πολυετείς γνώσεις και εμπειρίες στη συνεργατική γεωργία. Διατηρεί μια φάρμα με πρόβατα, παράγει γάλα και τυρί ενώ, όλη του η οικογένεια συμμετέχει στις αγροτικές του εργασίες. Αυτή η συνεργατική γεωργία τον έχει βοηθήσει να μειώσει τα έξοδα, να αποκτήσει πόρους, γη, γνώσεις και βοήθεια στην προώθηση των προϊόντων του, τα οποία, δεν θα αποκτούσε εργάζοντας μόνος του. Ο Pero θεωρεί ότι οι αγρότες που συνεργάζονται πρέπει να έχουν πάνω απ' όλα αμοιβαίο όφελος. Θεωρεί επίσης ότι, αν είναι ανοιχτοί στη συνεργασία, είναι ειλικρινείς, έτοιμοι να καταβάλουν τις απαραίτητες προσπάθειες για να πετύχουν, με αμοιβαίο τρόπο, μπορούν να πετύχουν τους στόχους τους. Ο Pero λέει: η εμπιστοσύνη είναι απαραίτητη.
Η Jadranka είναι μια 44χρονη γυναίκα που εργάζεται στο Υπουργείο Γεωργίας. Σημειώνει ότι, υλοποιούνται πολλές πρωτοβουλίες στην περιοχή των Βαλκανίων που δεν αφορούν μόνο τη συνεργατική γεωργία. Για παράδειγμα, υπάρχουν οφέλη για τη συνεργατική γεωργία από το IPARD, όπως 10% μεγαλύτερος προϋπολογισμός για τους συνεταιρισμούς, καλύτερη πρόσβαση γενικά σε κυβερνητικά προγράμματα βοήθειας, επιχορηγήσεις και ευκαιρίες. Θεωρεί ότι οι κύριοι παραγόντες που μπορούν να βελτιώσουν τη βιωσιμότητα των συνεταιρισμών στη χώρα προέρχονται από το εσωτερικό τους - από τα μέλη τους, αφού πρέπει να είναι ενεργά, να συμμετέχουν στις συνεδριάσεις, κ.λπ. καθώς και να είναι πιστοί και υποστηρικτικοί.
Η Jadranka σημειώνει ότι: "Οι συνεταιρισμοί δεν είναι μόνο οι συνεταιρισμοί, αλλά και οι συνεταιριστικές οργανώσεις, οι οποίες έχουν την ικανότητα να υποστηρίζουν τις απόψεις τους: Υπάρχουν τόσες απόψεις και συγκρούσεις, όσοι και οι άνθρωποι".
Ο Goran είναι ένας 38χρονος αγρότης που λαμβάνει κρατική χρηματοδότηση για τις δραστηριότητές του. Λέει ότι μία πρόκληση που αντιμετωπίζουν όλοι οι αγρότες είναι η οικονομική βιωσιμότητα λόγω των τυπικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν π.χ. καθυστέρηση της χρηματοδότησης, μικρά έως μηδενικά κέρδη, πάρα πολύ σκληρή δουλειά, γραφειοκρατικά εμπόδια. Σημειώνει ότι, αν είναι δύσκολο για ένα άτομο να χειριστεί αυτά τα εμπόδια, θα είναι ίσως πιο εύκολο για δύο, τρία, τέσσερα άτομα να τα χειριστούν. Ο Γκόραν λέει: αυτό εξαρτάται από εσάς.
Στο επόμενο βήμα, με βάση τις προσωποποιήσεις, η ομάδα διατύπωσε τα ακόλουθα προβλάματα:
Με επικεφαλής τον συντονιστή, η ομάδα Grazdanje συναντήθηκε με κύριο σκοπό να αποσαφηνίσει ξανά τις διατυπώσεις των προβλημάτων που έκανε στην αρχ΄ή, αυτήν τη φορά απαντώντας στην ερώτηση: "Πώς θα μπορούσαμε;".
Μετά από ένα μικρό διάλειμμα για καφέ, η ομάδα κλήθηκε να κάνει καταιγισμό ιδεών για κάθε μία από τις διατυπώσεις προβλήματος που ήταν γραμμένες στον πίνακα. Οι τεχνικές καταιγισμού ιδεών που χρησιμοποιήθηκαν μπορούν να βρεθούν στην πλατφόρμα d.thinking. Κάθε συμμετέχοντας είχε την ευκαιρία να σκεφτεί, να καταγράψει τις ιδέες του/της σε αυτοκόλλητες σημειώσεις και να πάρει άλλες ιδέες περπατώντας ελεύθερα στην αίθουσα και εξετάζοντας τις ιδέες των άλλων (τεχνική 'Idea Shopping'). Μετά από αυτό, και με στόχο να χαλαρώσει η ατμόσφαιρα και να εμπνεύσει περισσότερες ιδέες, η ομάδα Grazdanje διερεύνησε άλλες ιδέες και επιλογές μέσω της τεχνικής Superhero και άλλων αναλογιών και αναρωτήθηκε: Πώς θα έλυνε το συγκεκριμένο πρόβλημα;
Μετά τον καταιγισμό ιδεών, όλες οι ιδέες πέρασαν από φιλτράρισμα και αξιολόγηση. Στον τοίχο σχεδιάστηκε η Απόρριψη Ιδεών όπου όλα τα μέλη της ομάδας ενθαρρύνθηκαν να επιλέξουν και να αποκλείσουν τις ιδέες τους με βάση το πόσο εφικτές είναι και αν έχουν χαμηλό ή υψηλό αντίκτυπο στη δήλωση "Πώς θα μπορούσαμε" και στο στόχο τους. Μετά την αξιολόγηση, επιλέχθηκαν 3 ιδέες για την κατασκευή πρωτοτύπων, με την υπενθύμιση ότι ορισμένες από τις άλλες ιδέες μπορούν επίσης να εξεταστούν και να κατασκευαστούν πρωτότυπα και να δοκιμαστούν από τους συμμετέχοντες σε άλλη ευκαιρία.
Η δημιουργία πρωτοτύπων των 3 ιδεών ξεκίνησε με το χωρισμό της Grazdanje σε 3 ομάδες. Κάθε ομάδα επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη μιας οπτικής απεικόνισης της κάθε ιδέας. - Η ομάδα 1 ανέπτυξε ένα σχέδιο στρατηγικής με πρόταση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων για τα δύο αγροκτήματα κατά την επόμενη περίοδο.
Μετά από αυτό, κάθε ομάδα παρουσίασε τις ιδέες της στις άλλες ομάδες και μετά από συζήτηση, όλοι συμφώνησαν να δοκιμάσουν και τις 3 ιδέες.
Στη φάση της πρακτικής εφαρμογής, η ομάδα Grazdanje αποφάσισε να οργανώσει μια μικρή συγκέντρωση στο χωριό για να παρουσιάσει τις ιδέες και να λάβει πρόσθετα σχόλια από άλλους. Οι κάτοικοι του χωριού είχαν τη δυνατότητα να ψηφίσουν σηκώνοντας το χέρι τους.
Η ιδέα που πήρε τις περισσότερες ψήφους ήταν η διοργάνωση μιας εκδήλωσης δικτύωσης, μετά από την ιδέα για τις διαδικασίες ανανεώσιμης ενέργειας και εναλλαγής καλλιεργειών. Όλοι οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι ο σχεδιαστικός στοχασμός είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος για την οικοδόμηση ομαδικού πνεύματος, για την πρόκληση ατόμων και ομάδων να σκεφτούν και να συνδιαμορφώσουν ιδέες, καθώς και για να βγουν έξω από τους μικρούς τους κύκλους, απευθυνόμενοι σε άλλους για γνώμη και έμπνευση.
Αυτή ήταν η δεύτερη από τις δύο μελέτες περιπτώσεων που αφορά τη Διαχείριση Βιωσιμότητας.
Μπορείτε να επιστρέψετε και να επανεξετάσετε τις ιστορίες περιπτώσεων στις κατηγορίες:
Ή μπορείτε να μελετήσετε ορισμένες από τις μεθόδους που αναφέρονται σε αυτή την περίπτωση στο μάθημα Brainstorms and Energizers.
Καλή διασκέδαση!
 |
Congratulations |  |
| Exercise | Result | Your answer | Correct answer |
Vifin Course Creator